:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی سونگ
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Luciobarbus esocinus Heckel, 1843 j
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سونگ، سس ماهی
• اسامی محلی » عنزه، بل زرد، نعربج، انزِه، بَچ،
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهیسانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Minnows or carps)
← Subfamily: Barbinae (زیرخانواده: زردپریان)
← Genus: Luciobarbus
← Species: Luciobarbus esocinus (گونه: ماهی سونگ)
:: نام انگلیسی: Mangar و نیز Pike Barb, Tigris salmon
• سایر زبانها: عربی » بني فرخ
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Barbus esocinus, Labeobarbus euphrati , Barbus euphrati ...
:: ریشه لغوی: Luciobarbus از واژههای lucius، lykos (یونانی)= گرگ + barbus (لاتین)= سبیل، سبیلک
■ کشورهای محل زندگی ماهی سونگ
:: بومی ایران و عراق، ترکیه و احتمالا سوریه.
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سونگ
:: در ایران: حوضه رودخانههای دجله و کارون. دریاچه سد دز.
:: در جهان: حوضه آبریز دجله و فرات.
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سونگ:
ساکن آبهای شیرین نواحی گرمسیری بوده و بنتوپلاژیک است.
در گودالهای عمیق قسمتهای میانی رودخانهها زندگی میکند.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سونگ
• شکل بدن: باله پشتی دارای 3 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | باله شکمی دارای 1 شعاع سخت و 17-18 شعاع نرم | باله سینهای دارای 2 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | باله دمی دارای 19 شعاع | رنگ بدن سبز زیتونی همراه با لکه های پراکنده سیاهرنگ در بخش پشتی ، پهلوها روشن تر | فرمول دندان حلقی 4.3.2-2.3.4 و نیز 5.3.2-2.3.5 است | تعداد خارهای آبششی 8-11 عدد | تعداد فلسهای خط جانبی 63-71 عدد و دارای 11-13 فلس بالای خط جانبی و 7-8 فلس پایین خط جانبی | طول کل بدن 3.9-4.1 برابر طول سر و طول سر 3.1-3.3 برابر طول پوزه | آخرین شعاع منشعب باله پشتی از پایه منشعب شده است | دهان انتهایی
• اندازه: حداکثر طول کل به 230 سانتیمتر میرسد. حداکثر وزن گزارش شده 140 کیلوگرم بوده است. در جمعیت این ماهی گروههای مختلف طولی دیده میشود.
• طول عمر: بنظر میآید که گونهای با عمر متوسط باشد.
• غذا: اغلب ماهیخوار است.
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان. در حین ماهیگیری ورزشی ممکن است به ماهیگیر آسیب بزند.
◄ سایر توضیحات:
■ تولیدمثل ماهی سونگ
تخمریزی در فصل بهار انجام میشود. تحقیقی در دریاچه سد دز نشان داد که این گونه در فصل بهار با بالا آمدن آب دریاچه در یک دوره کوتاه و یکبار در سال با رها کردن یکمرحلهای تخمها، در مناطق بالا دست و کمعمق دریاچه و رودخانه بر روی سنگریزهها تخمریزی میکند. تخمریزی در دمای 24 درجه سانتیگراد صورت میگیرد. هماوری آن متوسط و نسبت جنسی نر به ماده در کل 1: 4.17 بدست آمد. افراد نر زودتر از افراد ماده به بلوغ جنسی میرسند.
تکثیر مصنوعی آن در ایران انجام شده است: القای تخمریزی بصورت مصنوعی و با تزریق سه مرحلهای و دومرحلهای هورمون LHRH-A2 و عصاره غدهء هیپوفیز در ایران با موفقیت انجام شده است.
■ صید ماهی سونگ
ماهی بسیار جذاب برای ماهیگیران ورزشی است. در رودخانهها بوسیله تور گوشگیر متحرک و قلاب و در آبهای ساکن بوسیله تورگوشگیر ثابت، قلاب و فاله(نوعی نیزه) صید میگردد.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سونگ
با توجه به رشد نسبتا خوب و اندازه بزرگ بدن دارای ارزش صید ورزشی و اقتصادی است. بوسیله قلاب صید میشود.
■ وضعیت ذخایر ماهی سونگ
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "آسیبپذیر" (VU) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سونگ
-
○ تصاویر و فیلم از ماهی سونگ:
|
