:: ماهیان دریای خزر ایران »» خانواده سوفماهیان »» گونه سوف دریایی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Sander marinus (Cuvier, 1828)j
:: نام فارسی و محلی ایران: سوف دریایی، سوف سیاه
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوفماهیواران)
← Family: Percidae (خانواده: سوفماهیان) (En: Perches)
← Subfamily: Luciopercinae
← Genus: Sander
← Species: Sander marinus (گونه: ماهی سوف دریایی)
:: نام انگلیسی: Estuarine perch و نیز Sea zander, Sea pikeperch
:: سایر زبانها: روسی: Morskoi sudak.
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Lucioperca marina, Stizostedion marinum
:: ریشه لغوی: Sander از واژه Zander=سوف
■ کشورهای محل زندگی ماهی سوف دریایی
• گزارششده در آبهای ایران، و کشورهای دیگر نظیر
قزاقستان، روسیه، بلغارستان، اوکراین، آذربایجان، ترکمنستان، مولداوی، رومانی
■ زیستگاههای گزارششده ماهی سوف دریایی
• بومی در آبهای ایرانی دریای خزر:
در سواحل ایران بیشتر در آستارا و انزلی صید شده و در مناطق دیگر گزارشی در دست نیست.
بیشتر در بخش میانی دریای خزر است، در شمال آن بسیار اندک و در جنوب آن نیز کمیاب است.
دریای سیاه، منطقهء پالهآرکتیک یا دیرینهقطبی
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی سوف دریایی
ساکن آب شیرین و آب لبشور. در کف و دور از کف به سر میبرد. مناطق عمیقتر را ترجیح میدهد.
ساکن نواحی معتدله
معمولا از ورود به نواحی با شوری کمتر دریای خزر مثل ورودی ولگا خودداری میکنند.
مختصات جغرافیایی: از 48°شمالی تا 36°شمالی و 27°شرقی تا 56°شرقی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سوف دریایی
• شکل بدن: باله پشتی دوم دارای 14-17 شعاع منشعب دارد که وجه تمایز آن با سوف معمولی است | دو باله پشتی، باله پشتی اول دارای 12 شعاع سخت و باله پشتی دوم دارای 1 تا 3 شعاع سخت و 14-16 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 2 شعاع سخت و 10 تا 12 شعاع نرم | روی خط جانبی 87-84 فلس | بسیار شبیه سوف معمولی | فکین دارای دندان | سرپوش آبششی دارای فلس | قطر چشم از عرض پوزه یا فاصله بینچشمی کمتر است. | استخوان فک فوقانی تقریبا تا انتهای چشمها ادامه دارد | رنگ بدن در قسمت پشت و سر به رنگ قهوهای سیر و بالههای پشتی و دمی تیره هستند. بعضی نمونهها دارای 12 تا 13 نوار عرضی تیره در طول بدن هستند که اغلب به سختی قابل تشخیص است | فلسها از نوع شانهای | خط جانبی کامل از سر تا باله دمی | تعداد مهرهها 42 تا 44 عدد |
• اندازه: حداکثر طول آن تا 62 سانتیمتر و وزن آن از 100 تا 2300 گرم و بیشتر 550-600 گرم.
• طول عمر: در ترکمنستان تا 9 سال گزارش شده است.
• غذا: در حوضه دریای خزر ازگاوماهی، کیلکا، شیشهماهی، شگماهی جوان و خرچنگ پهن تغذیه مینماید.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان.
• سایر توضیحات: -
■ تولید مثل ماهی سوف دریایی
در 3-4 سالگی و بندرت در 2 و 5 سالگی بالغ میشوند و در بهار، در ماههای فروردین و اردیبهشت در سواحل سنگی و سنگلاخی به عمق 2.5 تا 12 متر، در آب 10-16 درجه سانتیگراد تخمریزی میکنند. لانهء تخمریزی ابتدا توسط جنس ماده و سپس بوسیله جنس نر کامل و آماده میشود. زمان انکوباسیون تخم آن 150 تا 200 ساعت است.
همآوری مطلق ماهی بین 45-47 هزار عدد تخم است.
■ صید ماهی سوف دریایی
صید ورزشی و تجاری محدود دارد.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی سوف دریایی:
در گذشته در سواحل شمال ایران، به میزان محدود توسط صید دامگستر در بخشهای عمیق صید میشده است اما در ترکمنستان میزان آن بیشتر و تا 2500 تن در سال صید میشده که در سالهای اخیر تا 20 تن و کمتر افت کرده است.
■ وضعیت ذخایر ماهی سوف دریایی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "اطلاعات ناکافی" (DD) است.
از گذشته میزان آن در دریای خزر کم بوده، اما در مجموع فراوانی آن بیشتر کاهش یافته است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی سوف دریایی
-
○ تصاویر و فیلم های مرتبط ماهی سوف دریایی: |