:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی سنگ‌لیس معمولی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Garra rufa (Heckel, 1843)
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سنگ‌لیس معمولی، گل‌چراغ، دکتر ماهی، گارا روفا، ماهی سنگی، چلچراغ، گل خورک، سنگ‌لیس قرمز
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهی‌سانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Carps)
← Subfamily: Labeoninae
← Genus: Garra (جنس: سنگ‌لیس‌ها)
← Species: Garra rufa (گونه: ماهی سنگ‌لیس معمولی)

:: نام انگلیسی: Red garra و نیز: doctor fish, nibble fish
• سایر زبان‌ها: روسی » Garra
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Discognathus rufus, Discognathus obtusus, Discognathus crenulatus
:: ریشه لغوی: Garra: از اسم هندی گرفته شده است.

■ کشورهای محل زندگی ماهی سنگ‌لیس معمولی

• گزارش‌شده در ایران و نیز:
آسیا: عراق، افغانستان، اردن، لبنان، سوریه، فلسطین
اروپا: ترکیه
در بسیاری نقاط جهان بصورت محدود و آکواریومی وجود دارد.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی سنگ‌لیس معمولی

• بومی در اکوسیستم‌های گوناگون ایران مثل : رود کارون، رودخانه رودبال فيروزآباد فارس (حوضه مند)، رودخانه سمیرم استان اصفهان، رودخانه‌هاي بشار، بهبهان، گردآب، خيرآباد، کوشک بهرام، مازو، پالنگان، سندگان، شورآباد، سيروان، رودخانه زاب استان آذربایجان غربی، رودخانه شاپور استان فارس، بریم (گچساران)، رود کرخه، دریاچه پریشان، رودخانه خرم رود لرستان، و...
• سایر نقاط جهان: حوضه آبریز دجله و فرات

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی سنگ‌لیس معمولی
ساکن آب شیرین. بنتوپلاژیک (بستر و دور از بستر)، بدون مهاجرت
ساکن آب‌های نیمه‌گرمسیری با دمای 15 تا 28 درجه سانتیگراد
در زیستگاه‌های مختلف مثل رودها، دریاچه‌ها، آبگیرهای کوچک و چشمه‌های گل‌آلود زندگی می‌کند.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سنگ‌لیس معمولی

• شکل بدن: باله پشتی دارای 4 شعاع سخت و 8 شعاع نرم | خط جانبی دارای 29-34 فلس است | مجموع تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) 15-21 عدد | بدن کشیده |
• اندازه: حداکثر طول کل 14.1 سانتیمتر است. در آذربایجان غربی، 16.2 گزارش شده است.
• طول عمر: -
• غذا: از توده‌های گیاهی جلبکی و جانوری.
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های هاپلوئید / گامتیک (n) برابر 22 و تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 44-50 (44-52) است. در ایران 2n=50 گزارش شده است.
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات: توسط شکارچیانی مثل سس‌ماهی‌ها شکار می‌شود.

■ تولیدمثل ماهی سنگ‌لیس معمولی

-

■ صید ماهی سنگ‌لیس معمولی

صید تجاری ندارد.

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی سنگ‌لیس معمولی

با توجه به اینکه فقط در ایران و نواحی محدودی گزارش شده است، به لحاظ اکولوژیک ارزش بالایی دارد.
این ماهی در صنعت فیش اسپا یا دکتر ماهی، برای رفع بعضی عوارض پوستی انسان کاربرد دارد. این عمل در بعضی کشورهای جهان بدلیل احتمالا مخاطرات انسانی و یا بحث حقوق حیوانات، دارای محدودیت است.

■ وضعیت ذخایر ماهی سنگ‌لیس معمولی

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی سنگ‌لیس معمولی

در رود کارون آلودگی این ماهی به تريپانزوم مشاهده شده است.

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی سنگ‌لیس معمولی: