:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی سنگی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Garra variabilis (Heckel, 1843)
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی سنگی و نیز: ماهی سنگ‌لیس
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهی‌سانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Carps)
← Subfamily: Labeoninae
← Genus: Garra (جنس: سنگ‌لیس‌ها)
← Species: Garra variabilis (گونه: ماهی سنگی)

:: نام انگلیسی: Variable garra
• سایر زبان‌ها: ترکی » Yapışkan balığı
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Discognathus variabilis
:: ریشه لغوی: Garra: از اسم هندی گرفته شده است.

■ کشورهای محل زندگی ماهی سنگی

• گزارش‌شده در ایران ، میزان آن اندک است. و نیز:
ترکیه و سوریه

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی سنگی

• بومی در ایران حوضهء کارون و دجله: میانهء کارون، پایین‌دست دز، کرخه، پایین‌دست سیمره و پایین‌دست رود کشکان
• سایر نقاط جهان: حوضه آبریز دجله و فرات: رود قویق، رود عاصی، نهرالکبیر

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی سنگی
ساکن آب شیرین. بستر و دور از بستر.
ساکن آب‌های نیمه‌گرمسیری
ساکن چشمه‌ها و رودخانه‌های آب شیرین، ترجیحا با جریان مناسب و بستر ماسه‌ای توام با قلوه‌سنگ

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی سنگی

• شکل بدن: باله پشتی دارای 2-3 شعاع سختو 6-7 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 2-3 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 11-14 شعاع نرم | باله شکمی دارای 7-8 شعاع نرم | خط جانبی دارای 32-40 فلس است. | دور ساقهء دمی 16 فلس دارد. | بالای خط جانبی 4-6 ردیف و پایین خط جانبی 3-4 ردیف فلس دارد. | سینه و شکم پوشیده از فلس | یک جفت سبیلک در گوشهء دهان، در نمونه‌های بزرگ. | باله پشتی بیشتر به پوزه نزدیک است و از باله دمی فاصله بیشتری دارد. | سوراخ مخرجی به بالهء مخرجی نزدیک است. | بالهء سینه‌ای بزرگتر از سر بالهء دمی و به مقدار کم لبه‌دار است و حالت چنگالی زیاد نیست. | لب بالایی لبه‌دار نیست. | باله شکمی در مقابل سومین شعاع منشعب باله پشتی قرار داد. | دندان حلقی با فرمول‌های مختلف از جمله 2.4.5-5.4.2 و 3.3.5-5.3.3 | لولهء رودهء بلند و مارپیچی. | رنگ کلی بدن قهوه‌ای مایل به زیتونی و یا خاکستری با لکه‌های تیره. پهلوها ممکن است نقاط تیرهء بزرگ و نامنظم داشته باشد. گوشهء بالایی سرپوش آبششی ممکن است یک لکهء سیاه داشته باشد. شکم سرخ‌فام تا زرد است. 3-4 شعاع میانی بالهء پشتی هرکدام یک خال سیاه کوچک در پایه دارند. یک نقطهء سیاه در پایهء باله پشتی وجود دارد. گاهی ممکن است کنار خط جانبی یک ردیف از نقاط سیاه وجود داشته باشد. ماهیان جوانتر ممکن است نوار جانبی تیره داشته باشند.
• اندازه: حداکثر طول کل 14.5 سانتیمتر، بیشترین وزن گزارش‌شده 40.7 گرم است.
• طول عمر: -
• غذا: فیتوپلانکتون‌ها و تا حد کمی از حشرات آبزی
• ژنتیک: تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید 2n=102 عدد با فرمول کاریوتایپ 42m + 18sm + 24st + 18a در ماده‌ها، و 41m + 18sm + 24t + 19a در نرها.
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات:

■ تولید مثل ماهی سنگی

تولیدمثل در فصل بهار است
نرها دارای برجستگی جنسی روی سر و بدن هستند

■ صید ماهی سنگی

صید تجاری ندارد.

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی سنگی

فاقد ارزش صیادی و تجاری

■ وضعیت ذخایر ماهی سنگی

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است، اما در ایران به دلیل کمیاب بودن نیازمند توجه بیشتر است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی سنگی

-

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی سنگی: