:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده پنجزاریماهیان (فروکوماهیان) »» گونه پنجزاری براق
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Eubleekeria splendens (Cuvier, 1829)i
:: نام فارسی و محلی ایران: پنجزاری براق،
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوفماهیسانان)
← Suborder: Percoidei (زیرراسته: سوفماهیواران)
← Family: Leiognathidae (خانواده: پنجزاری ماهیان یا فروکوماهیان) (En: Slimys, slipmouths, or ponyfishes)
← Subfamily: Gazzinae
← Genus: Eubleekeria
← Species: Eubleekeria splendens (گونه: پنجزاری براق)
:: نام انگلیسی: Splendid ponyfish و نیز Black tipped ponyfish, Blacktip ponyfish, Jones ponyfish, Silver bellies, Slipmouth
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: -
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Goomorah karah, Equula splendens, Leiognathus splendens, Equula gomorah, Equula ovalis, Eubleekeria ovalis, Leiognathus ovalis, Equula simplex, Equula argentea, Leiognathus spilotus, Leiognathus philippinus, Leiognathus devisi
:: ریشه لغوی: -
■ کشورهای محل زندگی ماهی پنجزاری براق
• فهرستشده در ماهیان آبهای ایران (عوفی، 1394) و همچنین کشورهایی نظیر:
آسیا: بنگلادش، برونئی دارالسلام، کامبوج، چین ،هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، تایوان، تایلند، ویتنام
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، نیوکالدونیا، پابوآ گینه نو
■ زیستگاههای گزارششده ماهی پنجزاری براق
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و همچنین:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج آتولایان، خلیج بنگال، خلیج کاریگارا، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج عدن، خلیج تایلند، خلیج هوندا، اقیانوس هند، دریای اندونزی، خلیج لاگونوی، خلیج لیته، خلیج لینگاین، فلاتهای شمال، شمالشرق و شمالغرب استرالیا، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پاگبیائو، خلیج پانگوئیل، خلیج راگای، دریای سرخ، دریای سمر، خلیج سن میگل، خلیج سن پدرو، دریای جنوبی چین، دریای سولو-سلبز، خلیج تایاباس، دریای ویسایان، دریای زرد، رودخانه چیکو، رودخانه ارجن، رودخانه روئرمن، رودخانه شیتسائو، رودخانه شیلیائو، رود سیکائو، رودخانه سِنگ وِن، دریاچه و تالاب چیلیکا و...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی پنجزاری براق
دریازی و نیز آبهای لبشور، کفزی، چندمهاجرتی
در عمق 10 تا 100 متری مشاهده میشود.
ساکن نواحی گرمسیری.
ساکن آبهای ساحلی، بسترهای گلی و شنی. در خلیجها و خورها. نوزادان وارد مناطق مانگرو میشوند.
مختصات جغرافیایی: از 30°شمالی تا 30°جنوبی
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی پنجزاری براق
• شکل بدن: باله پشتی مجموعا دارای 8 شعاع سخت و 16 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 14 شعاع نرم | باله سینهای دارای 17-19 شعاع نرم | باله شکمی دارای 1 شعاع سخت و 5 شعاع نرم | دارای 24 مهره در ستون فقرات | خط جانبی متشکل از 46-66 فلس | فاقد فلس روی گونه | بخش پهلویی بالایی بدن تقریبا بطور کامل فلس دارد | حاشیه پایینی بخش داخلی لبهء پیشسرپوش آبششی، تقریبا صاف یا با دندانههای ضعیف | فضای بین کیلهای شکمی بدون فلس | دومین شعاع سخت باله دمی و مخرجی قطورتر | لکهء سیاه روی بخش سخت باله پشتی | فلسها از نوع دایرهای، کوچک و سست | دهان از نوع انتهایی، وقتی بیرون میزند کمی به سمت پایین قرار میگیرد | بدن فشرده و دوکی | دارای اندام نورزا | رنگ شکم نقرهای، رنگ پشت نقرهای خاکستری با خطهای عمودی کمرنگ بالای خط جانبی در بالغین، فلس خط جانبی و پایه باله سینهای زرد، کمربند سینهای سیاه | امتداد فرضی دهان حین بسته بودن از زیر چشم رد میشود. | یک نوار قهوهای نازک اطراف انتهای پوزه | سومین و چهارمین شعاع سخت باله پشتی و سومین شعاع سخت باله مخرجی در سمت قدامی دندانهدار هستند | تعداد جاروییهای آبششی (Gill Raker) روی شاخه بالایی 18-24 عدد و روی شاخه پایینی 5-7 عدد است.
• اندازه: حداکثر طول کل 17 سانتیمتر و میانگین طول کل رایج آن 15 سانتیمتر است.
• طول عمر: 2 سال.
• غذا: تغذیه از ماهیان، سختپوستان، روزنداران و دوکفهایها.
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بیخطر برای انسان. بصورت گلهای زندگی میکند.
• سایر توضیحات: بوسیله گونههای خانواده Lactariidae نظیر Lactarius lactarius و خانوادهء Synodontidae مثل گونه Saurida tumbil شکار میشود.
■ تولید مثل ماهی پنجزاری براق
نر و ماده شکل هسم هستند. جنسها جدا و تخمریزی در آبهای باز صورت میگیرد.
در زمان نمو گنادهای جنسی و طی تخمریزی، چربی ذخیرهشده در عضلات، کبد و روده کاهش مییابد.
تخریزی در استرالیا در ماه اکتبر گزارش گردیده است.
حداقل هماوری نسبی در فیلیپین 709 تخم گزارش شده است.
از تخم و نوزادنگهداری نمیگممئ/
■ صید ماهی پنجزاری براق
پنجزاریماهیان به وسیلهٔ تورهای کیسهای، ترال کف یا تورگردانهای ساحلی قابل صید است.
■ ارزشهای اقتصادی ماهی پنجزاری براق
صید تجاری دارد.
■ وضعیت ذخایر ماهی پنجزاری براق
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی پنجزاری براق
-
○ تصاویر و فیلم ماهی پنجزاری براق:
|