:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه سیاه‌ماهی بیرونی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Capoeta birunii Zareian & Esmaeili, 2017j
:: نام فارسی و محلی ایران: سیاه‌ماهی بیرونی
• اسامی محلی » -

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهی‌سانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: carps)
← Subfamily: Cyprininae
← Genus: Capoeta (جنس: سیاه‌ماهی)
← Species: Capoeta birunii (گونه: سیاه‌ماهی بیرونی)

:: نام انگلیسی: Biruni's scraper
• سایر زبان‌ها: -
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: -
:: ریشه لغوی: Capoeta: از واژه kapwaeti، نام محلی ماهی در آذربایجان و گرجستان / birunii، از نام ابوریحان بیرونی، دانشمند ایرانی.

■ کشورهای محل زندگی سیاه‌ماهی بیرونی

• گزارش‌شده فقط در ایران

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده سیاه‌ماهی بیرونی

• بومی انحصاری ایران، حوضه آبریز زاینده‌رود، رودخانهء پلاسجان داران

■ ویژگی‌های زیستگاه سیاه‌ماهی بیرونی
ساکن رودهای آب شیرین، بستر و دور از بستر.
ساکن آب‌های نیمه‌گرمسیری.
مختصات جغرافیایی: 32° 49' 25.8" شمالی، 50° 25' 47.4" شرقی.

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک سیاه‌ماهی بیرونی

• شکل بدن: باله پشتی دارای 4-5 شعاع غیرمنشعب، و 7-8 شعاع منشعب، آخرین شعاع غیرمنشعب تا حدی استخوانی و نوک آن نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع غیرمنشعب و 5 شعاع منشعب، لبهء خارجی آن صاف یا تا حدی محدب است. | بالهء سینه‌ای مجموعا 18-21 شعاع دارد، به پایهء بالهء شکمی نمی‌رسد و بخش بیرونی آن کمی محدب است. | باله شکمی کوچک، دارای 8-10 شعاع است و به پایه باله مخرجی نمی‌رسد، لبهء بیرونی آن صاف یا کمی محدب است. | فلس‌ها کوچک | خط جانبی دارای 68-82 فلس | بالای خط جانبی 13-15 ردیف و پایین خط جانبی 7-11 ردیف و دور ساقهء دمی 25-29 عدد فلس دارد. | مجموع جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) روی کمان اول آبششی، برابر 13-17 عدد. | بدن کشیده و استوانه‌ای | مقطع پشتی کمی محدب | مرتفع‌ترین بخش بدن در محل پایهء باله پشتی است. | پیشانی صاف | موقعیت دهان از نوع زیرین | لب تا حدی گوشتی، بویژه در گوشه‌ها. | لب پایین پوشیده از صفحهء استخوانی با لبهء تیز و لبهء قدامی آن در بالغین صاف است و در بچه‌ماهیان تقریبا گرد و هلالی است. | محل پایهء بالهء پشتی جلوتر از پایهء باله شکمی است و لبهء خارجی آن معمولا صاف تا کمی مقعر است. | باله دمی دوشاخه است، و 17-18 شعاع دارد. | رنگ ناحیه پشتی، سر و پهلوها قهوه‌ای طلایی که در پشت تیره‌تر و در پایین تا زیر خط جانبی طلایی است. شکم سفید. رنگ کلی بدن نقره‌ای یا طلایی در نمونه‌های مختلف. باله‌های سینه‌ای و شکمی زرد-طلایی. سرپوش آبششی سفید. لبهء خارجی چشم طلایی. پایهء بالهء پشتی طلایی.
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 16.5 سانتیمتر
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک:
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
• سایر توضیحات: -

■ تولید مثل سیاه‌ماهی بیرونی

-

■ صید سیاه‌ماهی بیرونی

-

■ ارزش‌های اقتصادی سیاه‌ماهی بیرونی

-

⧠ وضعیت ذخایر سیاه‌ماهی بیرونی

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت ارزیابی‌نشده است. با توجه به محدودیت زیستگاه، نیازمند توجه است.

■ بهداشت و بیماری‌های سیاه‌ماهی بیرونی

-

○ تصاویر و فیلم‌ از سیاه‌ماهی بیرونی: