:: ماهیان آب‌های داخلی ایران ← خانواده کپورماهیان ← گونه ماهی برزم پهن

◄ بعضی محققین این ماهی را با گونه Luciobarbus pectoralis یکسان دانسته‌اند.

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Luciobarbus kersin (Heckel, 1843)
:: نام فارسی و محلی ایران: ماهی برزم پهن
• اسامی محلی » دبه دوغ.

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Cypriniformes (راسته: کپورماهی‌سانان)
← Family: Cyprinidae (خانواده: کپورماهیان) (En: Minnows or carps)
← Subfamily: Barbinae
← Genus: Luciobarbus
← Species: Luciobarbus kersin (گونه: ماهی برزم پهن)

:: نام انگلیسی: Kersin barbel و نیز: Berzem
• سایر زبان‌ها: ترکی » Kersin balığı، عربی » جسّان، گسّان، شسّان.
:: برخی از اسامی مترادفِ علمی قدیمی، یا غیرمعتبر: Barbus kersin
:: ریشه لغوی: Luciobarbus از واژه‌های lucius، lykos (یونانی)= گرگ + barbus (لاتین)= سبیل، سبیلک

■ کشورهای محل زندگی ماهی برزم پهن

:: بومی ایران و
عراق، سوریه و ترکیه.

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده ماهی برزم پهن

• در ایران: حوضهء آبریز دجله، رود کارون، کرخه و در تالاب‌های شادگان و هورالعظیم دیده شده است. شمال حوضهء خلیج در رود زهره و رود حله نیز زیستگاه این ماهی ذکر شده است.
• در سایر نقاط جهان حوضهء آبریز دجله و فرات، رود قویق، رود عاصی.

■ ویژگی‌های زیستگاه ماهی برزم پهن:

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی برزم پهن

• شکل بدن: باله پشتی دارای 3-4 شعاع سخت و 7-8 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 3 شعاع سخت و 5-6 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 16-18 شعاع نرم | باله شکمی دارای 7-8 شعاع نرم | تعداد جارویی‌های آبششی (Gill Rakers) برابر 19-20 عدد | خط جانبی دارای 49-58 فلس | مجموع تعداد مهره‌ها 43-45 عدد | بالای خط جانبی 9 ردیف و پایین آن 7-8 ردیف فلس دارد. | فرمول دندان حلقی 2.3.5-5.3.2 است. | طول کل بدن 5.3 برابر طول سر. + آخرین شعاع غیرمنشعب بالهء پشتی سخت است. | دهان با اندازهء متوسط و نیمه‌انتهایی | پوزه بسیار گرد و کمی بیرون‌زده. | لب‌ها نازک تا متوسط اما غیرگوشتی و فاقد لوب میانی، لب بالایی تا حدی توسط پوزه پوشیده می‌شود. | سبیلک‌ها نازک، سبیلک قدامی به انتهای بخ شجلویی لبهء چشم نمی‌رد. باله خلفی تا میانهء چشم نمی‌رسد. | ارتفاع بدن برابر یا بزرگتر از ارتفاع سر است. | رنگ بدن در سطح پشتی سبززیتونی تا قهوه‌ای، در پهلوها نقره‌ای و در شکم سفید است. باله‌های پشتی و دمی لبهء تیره دارند.
• اندازه: طول این گونه ممکن است به 70 سانتیمتر و یا بیشتر برسد. در گذشته وزن‌های بسیار بالا تا 100 کیلوگرم برای این ماهی عنوان شده است.
• طول عمر: -
• غذا: گفته می‌شود که دامنهء وسیعی از مواد غذایی مصرف می‌کند، از جمله حشرات آبزی و مواد گیاهی.
• ژنتیک:-
• ویژگی‌های رفتاری: بی‌خطر برای انسان.
◄ سایر توضیحات: -

‏ ■ تولیدمثل ماهی برزم پهن

تخمریزی در فصل بهار انجام می‌شود.
تخم‌ها در بخش‌های کم‌عمق، روی بستر گلی و قلوه‌سنگی و در حدود اواسط فوریه تا اوایل ماه مارس (در عراق) رها می‌شوند. ماه مارس تا آوریل هم دورهء تخمریزی این گونه اعلام شده است.

■ صید ماهی برزم پهن

با قلاب، تور سليه (ماش) و تور گوشگير ثابت صید می‌شود.

■ ارزش‌های اقتصادی ماهی برزم پهن

دارای ارزش صید ورزشی و تا حدی تجاری.

■ وضعیت ذخایر ماهی برزم پهن

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "اطلاعات ناکافی" (DD) است.

■ بهداشت و بیماری‌های ماهی برزم پهن

گونه‌های مونوژن Dactylogyrus deziensis و Dactylogyrus kersini در سد دز از این گونه گزارش شده است.
انگل پارازیت سستود Caryophyllaeus و Isoglaridacris و انگل پرتوزوآی Myxosoma در کارون در برزم پهن دیده شده است.

○ تصاویر و فیلم‌ از ماهی برزم پهن: