:: ماهیان آبهای داخلی ایران ← خانواده برکهماهیان خاوری ← گونه گورماهی تیموری
◄ این ماهی تا چندی پیش در خانوادهء کپورماهیان دنداندار (Cyprinodontidae) جای داشته است.
◄ این گونه با گونه Aphaniops hormuzensis یکسان و نام فعلی به دلیل عدم تکمیل اسناد علمی در نام قبلی، جایگزین آن شده است.
»» سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Aphaniops teimorii Freyhof & Yoğurtçuoğlu, 2020j
:: نام فارسی و محلی ایران: گورماهی تیموری ،کپور دنداندار تیموری، ماهی گورخری، کپوردندان تیموری،
• اسامی محلی » -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Order: Cyprinodontiformes (راسته: کپورماهیشکلان دنداندار)
← Family: Aphaniidae (خانواده: برکهماهیان خاوری) (En: Oriental killifishes)
■ قبلا، در خانواده کپورماهیان دنداندار (Cyprinodontidae) و زیرخانواده Cyprinodontinae بوده است.
← Genus: Aphaniops
← Species: Aphaniops teimorii (گونه: گورماهی تیموری)
:: نام انگلیسی: Teimori's Tooth-carp
• سایر زبانها: آلمانی» Kol Zahnkärpfling
:: برخی از اسامی علمی مترادفِ قدیمی، یا غیرمعتبر: Aphanius teimorii, Aphaniops hormuzensis, Aphanius hormuzensis
:: ریشه لغوی: teimorii از نام "آزاد تیموری"، پژوهشگری که تلاشهای گستردهای برای شناسایی گورماهیان ایران انجام داده است.
■ کشورهای محل زندگی گورماهی تیموری
فقط در ایران.
■ زیستگاههای گزارششده گورماهی تیموری
بومی انحصاری ایران در حوضهء آبریز هرمز، هرمزگان، از شاخههای رودهای میناب و مهران هرمزگان. رود گدار نزدیک کهورستان، رود هرمالین در بستک.
■ ویژگیهای زیستگاه گورماهی تیموری
ساکن آب شیرین. بستر و دور از بستر.
ساکن نواحی نیمهگرمسیری
در آبهای با جریان آرام زندگی میکند
محل زندگی قبل خشکسالی، دارای 50 متر عرض و 0.5 متر عمق میانگین بوده است. pHآب برابر 6.7 و رسانایی 10.9 ms با اکسیژن محلول 12.3 میلیگرم در لیتر
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک گورماهی تیموری
• شکل بدن: باله پشتی دارای 11-15 شعاع نرم | باله پشتی دارای 7.5-8.5 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 7.5-8.5 شعاع | باله دمی دارای 16 شعاع | باله سینهای دارای 15-16 شعاع | باله شکمی دارای 7-8 شعاع | سر و بدن فلس دارند. | فلسها در جنس ماده بزرگ و از نوع دایرهای، در نرها همچنین با فلسهای شانهای کوچک. فلسهای بالای پایه بالهء سینهای درشت هستند. | یک ردیف فلس در بخش بالایی سرپوش آبششی | در طول بدن دارای 24-26 فلس است. | 4-5 ردیف فلس کوچک در بخش قدامی پایهء باله دمی | 9 ردیف فلس بین پایه بالههای پشتی و شکمی | 14 فلس دور ساقه دمی | دندانها سه بخشی که نوک میانی بلندتر از جانبیها است. | پیشانی صاف | ناحیه پشتی صاف یا کمی محدب از قسمت پس سر به سمت پایهء باله پشتی. | ناحیه شکم محدب | ارتفاع بدن بیش از پهنا | آرواره پایین کمی به سمت بالا | ساقهء دمی به سمت عقب فشرده | باله سینهای گرد است و به پایهء باله شکمی یا کمی قبل آن میرسد. | پایهء بالهء مخرجی زیر دومین یا سومین شعاع بالهء پشتی است. | باله شکمی ممکن است به مخرج برسد. | یک فلس درشت بین پایههای بالهء شکمی وود دارد. | مخرج کمی جلوتر از پایهء باله مخرجی است. | بالههای پشتی و مخرجی در مادهها گرد هستند، و نوک بلندترین شعاع بالهء پشتی به موازاد عمودی مرکز شعاع قدامی بالهء مخرجی میرسد. | در نرها بالههای پشتی و مخرجی بلند تر هستند. |ای و آبی. بخش جانبی سر و پهلو نقرهای تا سفید با با طرح نواری و لکههایی به رنگ خاکستری تیره یا قهوهای. کنار سر جلای آبی دارد. پهلوها بین پایهء بالهء سینهای و موازات بالهء شکمی با یک شبکهء رنگی زرد-قهوهای که تشکیل لکههایی میدهد.
نر دارای 12-17 نوار قهوهای در پهلو، در پایهء بالهء دمی مادهها یک نوار بلند باریک وجود دارد.
• اندازه: حداکثر طول استاندارد 3.5 سانتیمتر.
• طول عمر: -
• غذا: -
• ژنتیک: -
• ویژگیهای رفتاری: بیخطر برای انسان.
• سایر توصیحات: در ارتباط مکانی بسیار نزدیک با گونه مشابه A. ginaonis است و شباهت ظاهری زیادی نیز با آن دارد.
■ تولید مثل گورماهی تیموری
نر و ماده تفاوت ظاهری دارند
■ صید گورماهی تیموری
فاقد ارزش صید.
■ ارزشهای اقتصادی گورماهی تیموری
این گونه بومی انحصاری کشور ایران (Endemic) بوده و به لحاظ حفظ ذخیرهء ژنتیکی دارای ارزش زیادی است.
رنگآمیزی زیبا روی بدن دارای ارزش زیباییشناسی خوبی است.
⧠ وضعیت ذخایر گورماهی تیموری
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت ارزیابینشده است.
■ بهداشت و بیماریهای گورماهی تیموری
-
○ تصاویر و فیلم از گورماهی تیموری:
|