:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان »» خانواده تونماهیان »» گونه ماهی تون دندانسگی
■ سیستماتیک:
■ نام علمی گونه: Gymnosarda unicolor (Rüppell, 1836)j
:: نام های رایج در ایران: ماهی تون دندانسگی -
:: ردهبندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوستهاستخوانان)
← Superorder: Acanthopterygii (بالاراسته: خاربالهداران)
← Clade: Percomorpha (کلاد: سوفریختان)
← Order: Scombriformes (راسته: تونماهیسانان)
← Suborder: Scombroidei (زیرراسته: تونماهیواران)
← Family: Scombridae (خانواده: تونماهیان) (En: Mackerels, tunas, bonitos)
← Subfamily: Scombrinae (زیرخانواده: تونتباریان)
← Tribe: Sardini (تبار: لذیذماهیها)
← Genus: Gymnosarda
← Species: Gymnosarda unicolor (گونه: ماهی تون دندانسگی)
:: نام انگلیسی: Dogtooth tuna و نیز : Dog tuna, Dogtooth unicolor, Pegtooth tuna, Greek brown moray, Jackass, Ruppel's bonito, Scaleless tuna, Tunny, Whiteflesh tuna
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: زینوب، توماد، شک ابوعین، معکبه
:: برخی از اسامی مترادف علمی قدیمی، یا غیر معتبر: Thynnus unicolor, Pelamys nuda, Gymnosarda nuda, Scomber vau
:: ریشه لغوی: Gymnosarda از واژههای gymnos (یونانی)= برهنه + sarde (یونانی) = ماهی ساردین
■ کشورهای محل زندگی ماهی تون دندانسگی
• گزارش شده از آبهای ایران (عوفی، 1394) و کشورهای دیگری نظیر:
آسیا: چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، اردن، کره جنوبی، مالدیو، میانمار، عمان، فیلیپین، عربستان، سریلانکا، تایوان، ویتنام، یمن
اقیانوسیه: استرالیا، فیجی، پلینزی، گوام، میکرونزی، نیوکالدونیا، پالائو، پابوآ گینه نو، ساموآ، تاهیتی، تونگا و...
آفریقا: کومور، جیبوتی، مصر، اریتره، ماداگاسکار، موریس، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، سودان، تانزانیا
■ زیستگاههای گزارششده ماهی تون دندانسگی
• بومی خلیج فارس و دریای عمان و زیستگاههای دیگری مثل:
دریای آندامان، دریای عرب، خلیج بنگال، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، فلاتهای شرقمرکزی، شمالی، شمالشرقی و شمالغربی استرالیا، دریای شرق و جنوب چین، اقیانوس هند، خلیج عقبه، دریای اندونزی، خلیج میلنه، اقیانوس آرام، دریای سرخ، دریای ژاپن، خلیج سوگود، دریای زرد و ...
■ ویژگیهای زیستگاه ماهی تون دندانسگی
دریازی و در مجاورت صخرههای مرجانی، اقیانوسرو
حاضر در اعماق 10 تا 250 متری.
ساکن مناطق گرمسیری. از 20 تا 28 درجه سانتیگراد.
ساکن آبهای دور از ساحل که معمولا اطراف آبسنگهای مرجانی دیده میشود. ماهیان بزرگتر، از ساحل بیشتر دور میشوند.
مختصات جغرافیایی: از 31° شمالی تا 30° جنوبی و 32° شرقی تا 130° غربی.
■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک ماهی تون دندانسگی
• خصوصیات ریخت شناسی و فیزیولوژیک ماهی تون دندانسگی
باله پشتی مجموعا دارای 13-15 شعاع سخت و 12-14 شعاع نرم | باله مخرجی دارای 12-13 شعاع نرم | ستون فقرات دارای 38 مهره | دهان نسبتا بزرگ، آرواره بالایی به میانهء چشم میرسد | قطعهء بین بالههای شکمی، منفرد و بزرگ | خط جانبی بسیار منحنی | کیسه شنا بزرگ | طحال از نمای شکمی در بخش راست بدن قابل مشاهده است | پشت و بالای پهلوها آبی درخشان و شکم و بخش پایینی پهلوها نقرهای و بدون هرنوع خط و لکه و نقطه روی آن
• اندازه: حداکثر طول چنگالی (پوزه تا ابتدای باله دمی) 248 سانتیمتر و طول کل رایج (نوک پوزه تا نوک باله دمی) 190 سانتیمتر گزارش شده است. حداکثر وزن 131 کیلوگرم
• طول عمر: -
• غذا: از ماهیان گلهای کوچک نظیر جنسهای Decapterus, Caesio, Nasio, Cirrhilabrus, Pterocaesio و ماهی مرکب تغذیه میکند
• ژنتیک: -
• خصوصیات رفتاری: بصورت انفرادی و یا در دستههای کوچک ششتایی و کمتر دیده میشود.
• سایر توضیحات: دائما با دهان باز شنا میکند.
■ تولید مثل ماهی تون دندانسگی
در فیجی، از دسامبر تا فوریه سال بعد تخمریزی آن دیده شده است.
در آبهای باز تخمریزی کرده و از تخم و نوزاد مراقبت نمیکند. تخمها شفاف و کروی.
■ صید ماهی تون دندانسگی
قلابهای کششی، تور گردان پیالهای
■ ارزشهای اقتصادی ماهی تون دندانسگی
ماهی خوراکی خوبی است اما ارزش صید تجاری کمی دارد. بیشتر بصورت منجمد و کنسرو عرضه میشود.
صید ورزشی دارد.
■ وضعیت ذخایر ماهی تون دندانسگی
در سیاهه قرمز گونههای IUCN، دارای وضعیت کمترین نگرانی (LC) است.
■ بهداشت و بیماریهای ماهی تون دندانسگی
ماهی بالغ میتواند مسمومیت سیگوآترا ایجاد کند.
○ تصاویر و فیلمهایی از ماهی تون دندانسگی:
|